Vergilendirmede Yeni Dönem: Esnaf İçin Basit Usulden Gerçek Usule Geçiş
Cumhurbaşkanlığı kararıyla, büyükşehir belediyesi sınırları içinde 30 binin üzerinde nüfusa sahip ilçelerde esnaf artık basit usul yerine gerçek usulde vergilendirilecek. Düzenleme, 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek.
Resmi Gazete’de yayımlanan 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu Hükümlerine Göre Ticari Kazancı Basit Usulde Tespit Edilen Mükellefler Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı ile, farklı büyükşehirlerde aynı işi yapan mükelleflerin vergilendirme usulleri eşit hale getirildi.
Düzenlemenin Kapsamı
Karara göre, otel, lokanta işletmeciliği, şehir içi yolcu taşımacılığı gibi bazı faaliyetler halihazırda 13 büyükşehirde basit usul dışında bulunuyordu. Yeni düzenlemeyle bu kapsam, 30 büyükşehir geneline yayılacak. Böylece aynı işi yapan esnaf için uygulama farklılıkları ortadan kaldırılacak.
Gerçek Usule Geçecek İşletmeler
Resmi Gazete’de yer alan karara göre, aşağıdaki faaliyetleri yürüten esnaf ve işletmeler 1 Ocak 2026’dan itibaren gerçek usule tabi olacak:
-
Her türlü emtia imalatı ve satışı yapanlar
-
İnşaat ile ilgili işlerle uğraşanlar
-
Motorlu taşıtların bakım ve onarımıyla ilgilenenler
-
Lokanta ve benzeri işletmeleri işletenler
-
Eğlence ve istirahat yerlerini çalıştıranlar
-
Şehir içi yolcu taşımacılığı yapanlar
Bu kapsamda taksiciler, minibüsçüler, tamirciler ve kuyumcular da gerçek usulde vergilendirilecek.
Nüfusu 30 Bin Altındaki İlçeler Hariç
Büyükşehirlerde bulunmakla birlikte, nüfusu 30 binin altındaki ilçelerde faaliyet gösteren esnaf ve şehir içi taşımacılık yapan mükellefler ise gerekli şartları taşımaları halinde basit usulden yararlanmaya devam edebilecek.
Basit Usul ve Gerçek Usul Arasındaki Fark
Basit usulde vergilendirilen mükellefler gelir vergisinden muaf olup, yıllık beyanname vermiyor ve defter tutma zorunluluğu bulunmuyor. Gerçek usulde ise KDV, gelir vergisi, stopaj ve geçici vergi ödemeleri yapılıyor. Bununla birlikte gerçek usulde işletmeler, giderlerini vergiden düşebilme ve mali tablolarını daha net görme imkânına sahip oluyor.
Hedef: Vergi Adaleti ve Kayıt Dışılığın Azaltılması
Düzenleme ile birlikte vergi adaletinin sağlanması ve kayıt dışı ekonominin azaltılması amaçlanıyor. Türkiye’de yaklaşık 3 milyon vergi mükellefinin 1 milyona yakını basit usul kapsamında bulunuyor.
Yeni uygulama, 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek.